Geschiedenis van Utrecht

Kijk hier voor een mooie serie foto's van Utrecht.

Ontstaansgeschiedenis	Utrecht is bijna 2000 jaar oud en is ontstaan als Romeinse legerplaats. Toen was het een grenspost bij een doorwaadbare plaats (Trecht), benedenstrooms (Uut) gelegen. Daarmee kon de handelsweg tussen Keulen en Engeland beschermd worden. In 1122 verleent de bisschop stadsrechten. De burgers mochten nu een muur om de stad bouwen. De stad werd welvarend en er ontstond een netwerk van straten binnen de muren en de welgestelden bouwden volop stenen huizen. In die tijd had Utrecht een voorsprong op andere Nederlandse steden, waar stenen woningen zeldzaam waren.
Sint Maarten	Het rood/wit in het wapen van Utrecht komt van de doorgesneden mantel van Sint Maarten. Maarten was de zoon van een Romeins legerofficier. Hij trof een bedelaar die geen kleren meer had. Hij sneed zijn mantel doormidden en gaf de helft aan de bedelaar. Zo werd hij heilig en schutspatroon van Utrecht.
De Dom	Er is ongeveer 300 jaar aan de Dom gebouwd. Van 1254 tot 1517. Het middenstuk van de kathedraal is in een hevige storm verwoest (1674). Op die plaats is nu het Domplein. De Domtoren is de hoogste toren van Nederland: 112 meter.
De grachten en werven	De werven van Utrecht zijn uniek in de wereld. Aanvankelijk lag Utrecht aan een rivier met brede beddingen. Door het bouwen van sluizen kreeg men in 1275 de Oudegracht onder controle. Daardoor zakte het waterpeil en werden nieuwe kaden aangelegd; de huidige werven. De kelders van de woningen werden doorgetrokken. Zo zijn de typische werfkelders ontstaan. Om met paarden op de werven te kunnen komen werden gangen aangelegd; de wedden. Er zijn er drie geweest. Eén ervan was bij Het Wed, vandaar de naam. Alleen die bij het stadhuis is er nog. Onderaan het wed stond vroeger de stadskraan. Daarmee werden goederen van de werf naar straatniveau getakeld. De gietijzeren beelden van de Winkel van Sinkel betekende het einde van de stadskraan, want deze begaf het bij het lossen. Het fundament van de kraan is op de werf nog te zien. Onder de straatlantaarns langs de Oudegracht zijn consoles geplaatst met honderden verschillende taferelen.
Kasteel Vredenburg	Rond 1550 heeft op het Vredenburgplein een kasteel gestaan. De funderingen van het kasteel zijn nog te zien in de fietsparkeergarage onder De Vredenburg. Het kasteel heeft er maar 50 jaar gestaan. Utrechters kwamen in opstand tegen de Spanjaarden en hebben het kasteel afgebroken na zeven weken van belegering. Op de Zandbrug staat een beeldje van Trijn van Leemput. Zij heeft, met een houweel in de hand, het sein van de sloop gegeven.
De singels	Rond 1850 zijn de stadsmuren afgebroken, helaas inclusief de stadspoorten. Door het drukke verkeer werden de stadspoorten een belemmering. Wat nu nog resteert zijn de singels. Op verschillende plaatsen langs de singels zijn nog verdedigingswerken te vinden, zoals Zonnenburg en Lepelenburg. De stad kon zich nu buiten de singels verder uitbreiden. Nu wonen er 240.000 mensen in Utrecht.
Lezen	Het boek Stad in de storm van Thea Beckman speelt in de tijd dat de Dom in een vliegende storm verwoest is. In een ander boek van haar, De val van Vredeborch, wordt de geschiedenis van kasteel Vredenburg verteld. Deze boeken geven een goed beeld van die tijd en de verhalen zijn mooi. De ANWB heeft een interessant boekje over Utrecht uitgegeven: Utrecht, Stad Heuvelrug Kromme Rijn. Bevat o.a. een beknopt historisch overzicht en routes door de stad.

Wat elke Utrechter behoort te weten over zijn stad.